1- دامنه شمول صدور گواهی نامه در سطح شرکت نیک بازدید شامل 5 روش انجام آزمون غیر مخرب یه شرح ذیل میباشد :
آزمون مغناظیسی
آزمون مایع نافذ
آزمون تفسیر فیلم رادیوگرافی
آزمون فراصوتی
آزمون چشمی
2- شاخه های محصول و صنعت که میتواند توسط شرکت نیک بازدید در دامنه شمول گواهی نامه قید گردد شامل موارد ذیل میباشد:
الف) شاخه های محصول:
جوش ها (انوع جوشکاری شامل لحیم کاری برای مواد آهنی)
تیوپها و لوله ها (بدون درز، جوش داده شده، مواد آهنی شامل محصولات ورقی برای ساخت لوله های جوشکاری شده )
محصولات اولیه (مانند ورق)
ب) شاخه های صنعتی:
ساخت و تولید
آزمونهای قبل و حین کار که شامل ساخت و تولید نیز میشوند.
3- سطوح احراز شرایط: در سطح شرکت نیک بازدید گواهی کردن افراد در روش های انجام آزمون غیر مخرب در سه سطح و با ویژگی های تشریح شده در ذیل انجام میشود:
1-3- سطح 1: فرد گواهی شده در سطح یک نشان داده است که شایستگی انجام آزمون غیر مخرب مطابق دستورالعملهای مکتوب و تحت نظارت کارکنان دارای گواهی نامه سطح 2 و 3 را دارد. در دامنه کاربرد شایستگی تعیین شده در گواهینامه، کارکنان دارنده گواهی نامه سطح 1 ممکن است توسط کارفرما برای انجام موارد ذیل طبق دستورالعملهای آزمون غیر مخرب مجاز شده باشند:
الف- برپایی تمام تجهیزات آزمون
ب- انجام آزمونها
پ- ثبت و طبقه بندی نتایج آزمونها مطابق معیارهای مکتوب
ت- گزارش دهی نتایج
تذکر: کارکنان گواهی شده در سطح 1 نباید مسئولیتی در انتخاب روش آزمون یا فن مورد استفاده و همچنین تفسیر نتایج آزمون داشته باشند.
2-3- سطح 2: فرد گواهی شده در سطح دو نشان داده است که شایستگی انجام آزمون غیر مخرب مطابق روش های اجرایی آزمونهای غیر مخرب را دارد. در دامنه کاربرد شایستگی تعیین شده در گواهی نامه، کارکنان دارنده گواهی نامه سطح 2 ممکن است توسط کارفرما مجاز به انجام موارد ذیل باشند:
الف- انتخاب فن آزمون غیر مخرب
ب- تعیین محدودیتهای کاربرد روش آزمون
پ- برگردان کدها، استانداردها، مشخصات و روش های اجرایی آزمون غیر مخرب به دستورالعمل های آزمون غیر مخرب سازگار با شرایط واقعی کار
ت- برپایی تجهیزات و تصدیق تنظیمات آنها
ث- انجام و نظارت بر آزمونها
ج- تفسیر و ارزیابی نتایج مطابق استانداردها، کدها، مشخصات یا روش های اجرایی کاربردی
چ- انجام و نظارت بر کلیه وظایف در سطح 2 یا پایینتر
ح- ارائه راهنمایی به کارکنان در سطح 2 یا پایینتر
خ- گزارش دهی نتایج آزمون غیر مخرب
3-3- سطح 3 : فرد گواهی شده در سطح 3 نشان داده است که شایستگی انجام و هدایت عملیات آزمون غیر مخرب که برای آن گواهی شده است را دارد.کارکنان دارنده گواهی نامه سطح 3 نشان دادهاند که:
الف- شایستگی ارزیابی و تفسیر نتایج بر حسب استانداردها، کدها و مشخصات موجود را دارند.
ب- دانش عملی کافی در رابطه با مواد مورد استفاده، ساخت، فرآیند و فن آوری تولید محصول جهت انتخاب روش های آزمون غیر مخرب و همکاری در تعیین معیارهای پذیرش در صورت نبودن آنها را دارند.
پ- با روشهای دیگر آزمون غیر مخرب آشنایی کلی دارند.
در دامنه کاربرد شایستگی تعیین شده در گواهی نامه، کارکنان سطح 3 ممکن است مجاز به انجام موارد زیر باشند:
الف- قبول مسئولیت کامل امکانات آزمون یا مرکز امتحان و کارکنان
ب- تهیه، بازنگری از نظر تصحیح ویرایشی و فنی و صحه گذاری دستورالعمل ها و روشهای اجرایی آزمون غیر مخرب
پ- تفسیر استانداردها، کدها، مشخصات و روشهای اجرایی
ت- تعیین روشهای آزمون، روشهای اجرایی و دستورالعملهای خاص آزمون غیر مخرب مورد استفاده
ث- انجام و نظارت بر کلیه وظایف در تمامی سطوح
ج- ارائه راهنمایی به کارکنان آزمون غیر مخرب در تمامی سطوح
چ- علاوه بر موارد فوق کارشناس سطح 3 میتواند مجاز به انجام موارد مندرج در بند 3-2 باشد.
4- صلاحیت: صلاحیت داوطلبین دریافت گواهی نامه انجام آزمونهای غیر مخرب در دامنه شمول تشریح شده در بند 3 بر اساس تحصیلات، آموزش، تجربه، امتحانهای احراز شرایط و الزامات بینایی احراز میشود.
1-4- آموزش: حداقل مدت زمان آموزش مورد نیاز برای احراز صلاحیت داوطلب برای شرکت در امتحان آزمونهای غیر مخرب بر اساس سطح درخواستی داوطلب مطابق جدول ذیل میباشد:
- مدت زمان یک روز حداقل هفت ساعت است که می توان در یک روز یا با جمع ساعت به آن دست یافت.
- برای RTI، روزهای تمرین شامل آموزش ایمنی پرتو نمی شود.
- دستیابی مستقیم به سطح 2 مستلزم گذراندن مجموعه ساعات نشان داده شده در جدول شماره یک برای سطوح 1 و 2 میباشد.
- دستیابی مستقیم به سطح 3 مستلزم گذراندن مجموعه ساعات نشان داده شده در جدول 1 برای تمام سطوح است. با در نظر گرفتن مسئولیتهای فرد دارای گواهی نامه سطح 3 و محتوای امتحان پایه برای سطح 3 ممکن است آموزش بیشتری در خصوص دیگر روش های آزمون غیر مخرب لازم باشد. کنترل مورد فوق توسط مدیر گواهی کردن اشخاص و پس از ارسال مدارک داوطلب از واحد پذیرش به واحد گواهی کردن اشخاص انجام میشود.
تذکر1: ساعات آموزشی شامل هر دو دوره نظری و عملی است.
تذکر2: برای سطح 3 علاوه بر حداقل آموزش مشخص شده در جدول شماره 1، آمادگی برای احراز شرایط، بسته به زمینه عملی و فنی داوطلب میتواند به روشهای مختلفی از جمله داشتن سوابق تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد یا دکترای حرفهای، تدوین کتاب یا مقالات تخصصی معتبر، اختراع یا ابداعات به ثبت رسیده مرتبط به روش مورد درخواست جایگزین شود.
2-4- تجربه کاری در آزمون غیر مخرب صنعتی: حداقل مدت زمان برای کسب تجربه کاری در شاخهای که داوطلب متقاضی دریافت گواهی نامه است مطابق جدول ذیل میباشد.
- چنانچه داوطلب متقاضی دریافت گواهی در بیش از یک روش باشد، کل زمان تجربه کاری باید برابر با مجموعه تجربه کاری در هر یک از روشها باشد.
تذکر: در این طرح گواهی کردن منظور از تجربه کار جهت گواهی شدن در سطح دو مدت زمان تجربه کاری در سطح 1 است. اگر فردی بدون گذراندن مدت زمان در سطح یک مستقیما برای سطح دو حائز شرایط شود، تجربه کاری باید شامل مجموع زمان مورد نیاز برای سطوح 1 و 2 باشد و هیچ کاهشی در دوره تجربه کاری مجاز نیست.
شواهد مستند تجربه کاری باید توسط کارفرما تایید و به شرکت نیک بازدید ارائه شود.(هنگام پذیرش متقاضی)
برای کلیه متقاضیانی که فاقد تجربه کاری کافی هستند، نتایج امتحان برای حداکثر 2 سال معتبر خواهد بود و داوطلب موظف خواهد بود حداکثر ظرف این مدت در خصوص تکمیل الزامات سوابق تجربی خود مطابق جدول شماره 2 اقدام نماید.
3-4-الزامات بینایی(برای تمامی سطوح):
داوطلب باید شواهدی مستند، دال بر سلامت بینایی را مطابق با الزامات زیر ارائه کند.
الف- قدرت دید در فاصله نزدیک به طوری که بتواند متون JAEGER شماره 1 یا TIMES ROMAN N4.5 یا حروف معادل با ارتفاع 1.6 میلی متر را در فاصله کمتر از 30 سانتی متر با یک یا دو چشم مسلح یا غیر مسلح بخواند.
ب- قدرت تشخصیص رنگها باید به اندازه کافی باشد که داوطلب بتواند تباین بین رنگها یا سایه های خاکستری مورد استفاده در روش آزمون غیر مخرب مورد نظر را به طوری که کارفرما مشخص کرده است تمیز و تشخیص دهد.
کلیه داوطلبان اخذ گواهینامه سطوح مختلف موظف هستند فرم سلامت بینایی(FO/12-00)را از سایت شرکت به آدرس www.nikbazdid دریافت کرده و در مراکز چشم پزشکی مورد تائید وزارت بهداشت و دانشکده علوم پزشکی آزمون، سلامت بینایی را مطابق الزامات مندرج در فرم انجام داده و سوابق آنرا به همراه مدارک ثبت نام در سایت شرکت بارگذاری نماید.
پس از دریافت گواهینامه صلاحیت، آزمونهای سلامت دید نزدیک باید به طور سالانه انجام شود و به تصدیق کارفرما برسد.
5– برگزاری امتحان احراز شرایط:
1-5– محتوای امتحان و نمره دهی سطوح یک و دو :
الف- امتحان عمومی: حداقل تعداد سوالات مورد نیاز برای امتحان عمومی مطابق جدول ذیل میباشد:
این تعداد سوالات به صورت کاملا تصادفی از بانک سوالات نیک بازدید استخراج و به داوطلب دریافت گواهی نامه تخصیص داده میشود.
تذکر1: داوطلب باید حداقل به 70% سوالات عمومی پاسخ صحیح دهد.
ب- امتحان تخصصی: امتحان تخصصی شامل 20 سوال چهار گزینه ای است که شامل سوالات محاسباتی، روش های اجرایی آزمون غیر مخرب و سوالاتی از استانداردها، کدها و مشخصات فنی میباشد که به صورت تصادفی از بانک سوالات استخراج میگردد و مطابق توضیحات مندرج در قسمت برگزاری امتحانات، آزمون برگزار میشود.
ج- امتحان عملی: امتحان عملی شامل به کارگیری آزمون روی آزمونه های تعیین شده، ثبت (و تفسیر برای داوطلب سطح دو) اطلاعات به دست آمده در حد لازم و گزارش دهی نتایج در قالب خواسته شده میباشد.
تذکر 1: داوطلب سطح 1 باید از دستوالعمل آزمون غیر مخرب ارائه شده توسط ممتحن پیروی کند.
تذکر 2: داوطلب سطح دو باید فن ازمون غیر مخرب قابل اجرا را انتخاب کرده و شرایط کاری را مطابق کد، استاندارد یا مشخصات تعیین شده مشخص کند.
حد اکثر زمان مجاز برای هر ناحیه یا حجم مورد آزمون به شرح زیر است:
الف- دو ساعت برای سطح 1
ب- سه ساعت برای سطح 2
برای حصول شایستگی جهت گواهی شدن، داوطلب باید در هر قسمت از امتحان (عمومی، تخصصی، عملی) حداقل 70% نمره لازم را کسب کند. به علاوه در امتحان عملی برای هر آزمونه مورد آزمون و در صورت لزوم برای دستورالعمل آزمون غیر مخرب، حداقل باید 70% نمره کسب کند.
2-5- محتوا و نمره دهی امتحان برای سطح سه: کلیه داوطلبان گواهی شدن سطح سه در هر روش آزمون غیر مخرب باید امتحان عملی سطح دو با نمره مساوی یا بیشتر از 70 % در همان شاخه و روش مربوطه به جز نگارش دستورالعمل های غیر مخرب سطح یک را با موفقیت به انجام برسانند.
امتحان پایه: این امتحان کتبی باید دانش داوطلب در زمینه موضوعات پایه را با استفاده از سوالات چند گزینه ای ارزیابی کند. سوالات امتحان باید به روش غیر قابل پیش بینی از بانک سوالات شرکت نیک بازدید توسط سرپرست امتحانات پیش از برگزاری امتحان انتخاب شوند. حداقل تعداد سوالات چند گزینهای در جدول زیر ذکر شده است.
داوطلب گواهینامه سطح 3 باید ابتدا امتحان پایه را بگذراند و به شرط آنکه در طول مدت 5 سال پس از آن بتواند در اولین امتحان روش اصلی قبول شود قبولی امتحان پایه معتبر باقی میماند. داوطلب دارای گواهی نامه معتبر سطح 3 نیازی به گذراندن مجدد امتحان پایه ندارد.
امتحان روش اصلی: این امتحان کتبی باید دانش داوطلب را در زمینه موضوعات روش اصلی با استفاده از حداقل تعداد سوالات چند گزینه ای نشان داده شده در جدول زیر ارزیابی نماید. سوالات امتحان به روش غیر قابل پیش بینی از مجموعه سوالات موجود در بانک سوالات شرکت نیک بازدید توسط سرپرست امتحانات پیش از برگزاری امتحان انتخاب میشود.
6- برگزاری امتحانات:
پس از پذیرش داوطلب و حصول اطمینان از کامل بودن و صحت مدارک ارسالی، دواطلب موظف است مطابق با تقویم اعلام شده، تاریخ امتحان کتبی و عملی را در سامانه انتخاب نماید. پس از انتخاب تاریخ امتحانات داوطلب وارد بخش پرداخت هزینه سامانه شده و در صورت موفقیت آمیز بودن فرایند درگاه پرداخت اینترنتی ثبت نام داوطلب قطعی میگردد. در صورت عدم پرداخت هزینه امتحانات سامانه تنها 24 ساعت تاریخهای انتخاب شده را به صورت رزرو ثبت مینماید.
علاوه بر داشبورد کاربران ثبت نام انجام شده از طریق پیامک به داوطلب اعلام میگردد.
داوطلب موظف است در زمان مقرر با به همراه داشتن مدارک زیر در مرکز برگزاری آزمون حضور بهم رساند:
کارت ملی یا گذرنامه معتبر
اصل آخرین مدرک تحصیلی بارگذاری شده در سامانه
اصل گواهینامههای آموزشی بارگذاری شده در سامانه
اصل نامه سوابق تجربی بارگذاری شده در سامانه
اصل معاینه چشم بارگذاری شده در سامانه
هر آزمون توسط یک یا چند آزمونگر انجام میشود.
بانک سوالات آزمون شرکت نیک بازدید توسط طراحان سوال و اساتید برجسته در زمینه آزمونهای غیر مخرب به صورت مداوم تکمیل و به روز آوری میشود.
کنترل حضور و غیاب داوطلبین بر عهده ناظر آزمون یا آزمونگر میباشد. همچنین مسئولیت جلوگیری از تقلب در آزمون بر عهده ناظر آزمون و آزمونگر میباشد.
همچنین آزمونگر باید از ایمن بودن شرایط برگزاری آزمون اطمینان حاصل نماید.
در صورتی که در حین امتحان، داوطلب قوانین امتحانی را رعایت نکند، یا شخص دیگری را به جای خود بگمارد یا با توسل به غیر از دانش خود در پی پاسخگویی به سوالات امتحان برآید، باید حداقل به مدت یک سال از کلیه امتحانات احراز شرایط محروم شود.
پس از بررسی کلیه مدارک موجود شامل مدارک هویتی، تحصیلی، آموزشی، تجربی، سلامت جسمانی و قبولی در امتحانات کتبی و عملی و پس از تایید مدیر واحد گواهی کردن و تایید شورای تائید صلاحیت، به داوطلبی که حائز تمامی شرایط است گواهینامه اعطا خواهد شد.
7- امتحان مجدد: داوطلبی که به دلیل رفتارهای غیر اخلاقی در ازمون موفق نشود، باید حداقل 12 ماه قبل از درخواست مجددمنتظر بماند.
در صورتی که داوطلب حد نصاب لازم در هر بخش از امتحان را کسب نکند، میتواند دو مرتبه دیگر در امتحان بخش هایی که در آن قبول نشده، شرکت کند. مشروط بر اینکه فاصله زمانی امتحان مجدد کمتر از یک ماه نباشد. مگر اینکه وی آموزش های بیشتری را مورد قبول شرکت نیک بازدید میباشد را با موفقیت طی کند و این فاصله نیز بیش از دو سال از امتحان اولیه نباشد.
در صورتی که داوطلب در تمام امتحانات مجدد مجاز، موفق نشود، باید طبق روش اجرایی پذیرش داوطلبین جدید، اقدام کرده و در امتحانات شرکت نماید.
8- معافیتهای امتحان:
در صورتی که فرد گواهی شده در سطوح 1 و 2 شاخه های خود را تغییر دهد یا شاخه دیگری را در همان روش آزمون غیر مخرب اضافه کند، فقط لازم است که در امتحانهای تخصصی و امتحان عملی شاخه جدید در همان روش شرکت کند.
در صورتی که فرد گواهی شده در سطح 3 شاخه های خود را تغییر دهد یا شاخه دیگری را در همان روش ازمون غیر مخرب اضافه کند، نیازی به گذراندن مجدد امتحان پایه ندارد.
9- گواهی کردن:
پس از بررسی کلیه مدارک موجود شامل مدارک هویتی، تحصیلی، آموزشی، تجربی، سلامت جسمانی و قبولی در امتحانات کتبی و عملی در پرونده داوطلب توسط واحد گواهی کردن و تایید شورای تائید صلاحیت، داوطلبی که حائز تمامی شرایط است باید گواهی شود و شواهد و سوابق این گواهی باید از سوی شرکت نیک بازدید به عنوان نهاد گواهی کننده در دسترس باشد. این کار از طریق صدور گواهینامه ها و یا کارتها و بارگذاری و نمایش الکترونیکی اطلاعات مربوط، در وب سایت یا بایگانی فیزیکی شرکت نیک بازدید انجام میشود.
10- دوره گذار:
ممکن است شرکت نیک بازدید به طور موقت برای مدت زمانی که بیش از 5 سال از تاریخ اجرای روش یا شاخه جدید فراتر نرود، کارکنان واجد شرایطی را به عنوان ممتحن برای مقاصدی چون اجرا، نظارت و نمره دهی امتحانات احراز شرایط منصوب کند.
دوره اجرایی 5 ساله نباید از سوی شرکت نیک بازدید به عنوان روشی برای گواهی کردن داوطلبانی که تمامی الزامات احراز شرایط و گواهی شدن در این استاندارد را برآورده نکرده اند استفاده شود.
منظور از کارکنان واجد شرایط کارکنانی هستند که:
الف- دانش اصول ازمون غیر مخرب و دانش تخصصی در ارتباط با شاخه را داشته باشند.
ب- تجربه صنعتی به کارگیری روش ازمون غیر مخرب را داشته باشند.
پ- توانایی برگزاری امتحانات احراز شرایط را داشته باشند.
ت- توانایی تفسیر پرسشنامه و نتایج امتحانات احراز شرایط را داشته باشند.
مدت دو سال از تاریخ انتصاب این آزمون گیرندگان باید از طریق براورده کردن الزامات مربوط به تجدید گواهی نامه، گواهی نامه دریافت کنند.